کشور ایران با سابقه طولانی در حوزه‌های تمدنی ماوراءالنهر و بین‌النهرین در قلب فلات مشهور ایران و در حوزه غربی قاره پهناور آسیا در منطقه‌ای که اکنون به خاورمیانه شهرت دارد، واقع است.
آثار باستانی و تاریخی ایران به بیش از چهار هزار سال پیش بازمی‌گردد. ایران تا سال 1313 در مناسبات و روابط بین‌المللی با نام پرشیا در جهان شناخته می‌شد با این حال پیش از آن نیز، بنابر اسناد تاریخی، شواهد، قراین، فرهنگ شفاهی، کشفیات باستان‌شناسی و زبان‌شناسی می‌توان گفت 4 نام برای کشور ایران به‌کار رفته است.

ایران از شمال با کشورهای ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، و ارمنستان و دریای مازندران، از جنوب با خلیج فارس، و دریای عمان، از غرب با کشورهای عراق و ترکیه و از شرق با پاکستان و افغانستان همسایه است.

ایران یکی از منحصر به فردترین کشورها از لحاظ آب و هوا است به طوری که اختلاف دمای هوا در زمستان بین گرمترین و سردترین نقطه گاهی به بیش از۵۰ درجه می‌رسد. به‌طور کلی ایران در منطقه‌ای قرار گرفته‌ است که از نظر بارندگی در سطح نیمه خشک و خشک قرار دارد.
ایران هجدهمین کشور جهان از نظر وسعت است و مساحت آن یک میلیون و 648 هزار و 195 کیلومترمربع است. ایران در خاورمیانه و منطقه اوراسیا از موقعیتی استراتژیک و خاصی برخوردار است و همواره به عنوان پل ارتباطی شرق و غرب مورد توجه بوده‌است، چنانکه در روزگاران کهن بخش مهمی از جاده مبادلاتی و تاریخی ابریشم از ایران عبور می‌کرده‌ است.

ایران همچنین یکی از کشورهای بنیانگذار و تأثیرگذار در سازمان ملل متحد، اوپک و سازمان کنفرانس اسلامی است و به دلیل داشتن منابع فراوان نفت و گاز نقش مهمی در امنیت انرژی بین‌المللی و اقتصاد جهانی ایفا می‌کند.
اسلام دین رسمی و مذهب شیعه مذهب رسمی ایران است.

جاذبه های گردشگری ایران

دریاچه شش پیر
به راستی که قدرت لایتناهی خداوند را می توان در پایه کوهی بزرگ در قالب چشمه ای پرآب مشاهده کرد. «شش پیر» نامی است قدیمی بر چشمه ای زیبا با آبی زلال و گوارا که از مهترین و پر آب ترین منابع آب سطحی دائمی در استان فارس محسوب می شود.

این چشمه که در ۸ کیلومتری شمال روستای «برشنه» از توابع بخش همایجان قرار دارد، از میان شکاف های کوه به طور معجزه آسایی به آرامی بیرون می آید چندمتر پایین تر از سرچشمه رودخانه ای خروشان به راه می افتد که هر تازه واردی را انگشت به دهان از این نعمت خداوند شاکر می نماید.

درباره «شش پیر» چنین سخن آغاز کنیم که جذابیت و زیبایی آن باعث شده است که در فصل های بهار و تابستان افراد زیادی از روستاها و شهرهای دور و نزدیک برای گشت وگذار به این منطقه می آیند. آب «شش پیر» از جنوب شرقی سپیدان در مسیر کوهستانی به سوی دشت همایجان جریان می یابد و با استفاده از نهرهای سنتی به اراضی و باغ های همایجان انتقال داده می شود. رودخانه شش پیر پس از عبور از تنگ شش پیر و پیمودن راهی کوتاه وارد رودخانه شهر اردکان می شود.

قسمتی از آب های شش پیر بعد از گذر از بند انحرافی شهید طالبی کارخانه توربین برقی منطقه را به کار می اندازد. حدود ۵۰۰ متری سرچشمه ۲ واحد پرورش ماهی از آب های شش پیر بهره مند شده و ماهی قزل آلا تولید می کند. از استفاده و بهره مندی های آب شش پیر که بگذریم مردم محلی منطقه از قدیم الایام شش پیر را مکانی مقدس می دانند که هر سال در وقتی معین به زیارت آن آمده و به نذر و نیاز می پردازند. در حدود ۲۰۰ متری چشمه، در دل کوه نوشته ای حکاکی شده است که حکایت از گذر و توجه پادشاهان سلسله قاجار از این طبیعت زیبا دارد. دریاچه زیبای شش پیر که از آن به عنوان عروس دریاچه های ایران یاد می شود، به راستی چشم اندازی زیبا و رویایی دارد.

کاخ سروستان – سروستان – فارس
مجموعه کاخ سروستان که قدیمی‌ترین گنبد آجری کشور را در خود جای داده است در زمان بهرام گور ساسانی ساخته شده است. کاخ سروستان در استان فارس و در 9 کیلومتری جنوب شهر سروستان و در مسیر روستای نظرآباد در دشتی وسیع جای گرفته است. این کاخ از جنس سنگ و گچ است.

این بنا که از باشکوه‌ترین کاخ‌های ساسانی است در آن زمان مقدس بوده است. قسمت اصلی بنا در ضلع شرقی بوده که شامل یک ایوان بزرگ و دو ایوان کوچک تر است. ایوان اصلی به تالار مرکزی و سپس به حیاط مرتبط می شود. در دو طرف آن دو تالار بزرگ با سقف گنبدی مرتفع قرار دارد. در دو تالار گنبد دار در حاشیه زیر سقف بقایای گچبری دیده می شود. این کاخ نسبت به دیگر بناهای این دوره از فن معماری و پلان‌های پیچیده و کامل‌تری برخوردار است.
آخرین بررسی‌های باستان‌شناسی در مجموعه کاخ سروستان نشان داد؛ این مجموعه ساسانی در دوره اوج شکوه خود حدود 30 هکتار وسعت داشته است.

تله کابین رامسر
تله کابین رامسر در ۵ کیلومتری جاده رامسر به چابکسر واقع شده است.
تمام مسیر دامنه جنگلی کوه است و قله کوه به صورت پارک درست شده است.
رستوران – فست فود و کافی شاپها و همچنین آلاچیقهای زیبا فضای دوست داشتنی ایجاد کرده است.
در ضمن از بالای قله کل شهر و دریا منظره جالبی دارد.

جاذبه های گردشگری روستای زوارم
از جاذبه های گردشگری این روستا میتوان به امام زاده بنداربن عیسی، قزلر قلعه،اوچ دوشی که از سه چشمه کنار هم تشکیل شده است، یخدان و آبشار، چشمه های پر آب در منطقه شخری، مناطق جقرالنگ، دو چشمه، قایتار چشمه و قرمز چشمه اشاره کرد.

گیاهان دارویی که در روستای زوارم یافت می شود:
انواع گیاهان طبی و خوراکی نظیر: کاسنی، گون، کمای زیره، کاکوتی، ساری گل و … می توان اشاره کرد.

دریاچه ها و تالابهای استان مازندران
استان مازندران علاوه بر استقرار در جوار بزرگترین دریاچه جهان (دریای خزر)، دریاچه های متعدد کوچک و بزرگی نیز در نواحی جلگه ای و ارتفاعات دارد که به نحوی مورد استفاده علاقمندان به طبیعت قرار می گیرد و ویژگی های هر یک از آنها عبارتند از:

دریاچه ولشت
این دریاچه در جنوب باختری چالوس و شمال خاوری منطقه کلاردشت در میان دره ای عمیق قرار گرفته است. وسعت آن حدود 15 هکتار و عمق متوسط آن 20 متر می باشد. آب این دریاچه شیرین و حجم آن حدود سه میلیون متر مکعب برآورده شده است که به همین علت مأمن پرندگان مهاجر، ماهی و سایر آبزیان می باشد. دسترسی به دریاچه از طریق مرزن آباد و سمت باختری جاده چالوس امکان پذیر است.

دریاچه خضرنبی نوشهر
این دریاچه در شمال شهرستان نوشهر و در میان جنگل قرار گرفته و بنا به اعتقاد بومیان دارای تقدس مذهبی است. وسعت آن کم تر از نیم هکتار، عمق آن حدود 5 متر و آب آن شیرین است. از آن جایی که این دریاچه از عوامل تخریب انسانی دور مانده و در محدوده حفاظت شده البرز مرکزی قرار گرفته است، جایگاه انواع پرندگان و انواع جانوران وحشی این ناحیه شده است.

دریاچه گل پل قائم شهر
این دریاچه در جنوب خاوری شهرستان قائم شهر بعد از روستای برنجستانک و سد خاکی زمزم، در میان جنگل قرار گرفته و دارای دو حوضچه مجزا است. وسعت آن حدود 5/2 هکتار با عمق بین 1 تا 5 متراست که به علت شیرینی آب، به زیستگاه ماهیان و پرندگان آبزی تبدیل شده است. این دریاچه چشم اندازهای جنگلی زیبایی دارد و محوطه اطراق مناسبی نیز در اطراف آن تعبیه شده است.

دریاچه ساهون
این دریاچه در دامنه های جنوب غربی قله دماوند، نزدیک روستای نوا قرار گرفته است. این دریاچه قدیمی و مرداب کنونیف محوطه ای مخصوص اطراق و اقامت موقت دارد.

دریاچه استخر پشت نکا
این دریاچه در جوار روستای استخر پشت، میان دره رودخانه زارم، به صورت گودالی بزرگ و دایره ای شکل قرار گرفته که پیرامون آن پوشیده از مزارع برنج و نیزار است. وسعت حوضچه مرکزی آن بیش از نیم هکتار و حواشی آن در حدود 6 هکتار است. اطراف این دریاچه محوطه ای برای اطراق و استقرار وجود دارد که فاقد امکانات خدماتی است. دسترسی به آن از مسیر یک جاده جنگلی بسیار زیبا از شهر نکا صورت می گیرد.

دریاچه شورمست
این دریاچه در جنوب باختری پل سفید، به فاصله پنج کیلومتر از جاده فیروزکوه در ارتفاعات بیشه ای دامنه البرز مرکزی قرار گرفته است. این دریاچه دارای پنج متر عمق و بیش از یک هکتار وسعت دارد و آب آن نیز مناسب می باشد.

دریاچه عباس آباد
این دریاچه در ارتفاع 400 متری از سطح دریا در جنوب شرقی بهشهر میان جنگل قرار گرفته است و به دلیل ساخت و سازهایی که شاه عباس در اطراف آن انجام دادف به نام عباس آباد معروف گشته است.

دریاچه سد دریوک
این دریاچه که در حدود یک هکتار وسعت دارد، روبروی دره ولی آباد هزارچم ودر دامنه کوه دال کمر قرار گرفته است.

تالاب لپو پلنگان
مجموعه مرداب های لپو، شیرخان لپو و پلنگان به فاصله یک کیلومتری جنوب دریای خزر و در شرق نیروگاه و شمال منطقه زارغ مرز قرار گرفته اند. این مرداب ها ظاهراً زمانی جزء خزر بوده اند که بعد ها با عقب نشینی دریا به صورت آب باریکه ای جدا باقی مانده اند و با گذشت زمان با آب دریا وسیلاب پر شده اند.

مجموعه تالابی سراندون و بالندون
این مجموعه تالابی در جوار روستای سید محله در 25 کیلومتری ساری به طرف بابلسر قرار گرفته و دارای دو بخش جنوبی (سراندون) و شمالی (بالندون) است.
آب این تالاب ها شیرین است. درون و پیرامون آنها نیزار و گیاهان مردابی است که با مرغزار و شالیزار احاطه شده است.

تالاب گز
این تالاب با وسعتی بیش از 50 هکتار در جنوب غربی خلیج میانکاله قرار گرفته است و قسمتی از این خلیج به حساب می آید. این تالاب مأمن و زیستگاه پرندگان بومی و مهاجر است و چشم انداز شبه جزیره میانکاله و جزیره اسمال ساعی را نیز در روبرو دارد. درختان گز و پوشش گیاهی مردابی، جلوه ای بسیار زیبا و شگفت انگیز به آن بخشیده است. همین ویژه گی های خاص، آن را در زمره تالاب های کم نظیر جهان قرار داده و به ثبت بین المللی هم رسیده است.

مرداب کندوچال
این مرداب در میان جنگل انبوه « فی ین » چالوس قرار گرفته است.

شهر سوخته دنیایی از اطلاعت درباره گذشته
شهر سوخته شهری باستانی است که در 56 کیلومتری بین زابل و زاهدان قرار گرفته و با قدمتی بیش از 5000 سال یکی از مراکز اصلی تجارت و تمدن در زمان خود بوده است.
از نام واقعی شهر سوخته اطلاعی در دست نیست و نام جدید آن نامی است که حدود 150 تا 200 سال پیش بر این محوطه نهاده اند. هنوز هیچ کس از نام این شهر و دلیل از میان رفتن آن چیزی نمی داند باستان شناسان حدس می زنند تغییر مسیر رودخانه هیرمند سبب متروک شدن این شهر بوده است.

قدیمیترین انیمیشن دنیا از شهر سوخته بدست آمده است:
پیش از انقلاب اسلامی باستان شناسان ایتالیایی حاضر در شهر سوخته به هنگام کاوش در یک گور 5 هزار ساله جامی پیدا کردند که نقش یک بز همراه با تصویر یک درخت روی آن دیده می شد. در سال 1983 این اثر در قالب گزارش حفاری گروه ایتالیایی در نشریه ای معرفی شد. سالها بعد دکتر سید سجادی پس از بررسی این شیء دریافت که نقش آن برخلاف دیگر آثار تکراری هدفمند دارد به گونه ای که حرکت بز را به سوی درخت نشان می دهد. در آن زمان نقاشی هنرمند توانسته در 5 حرکت بزی را طراحی کند که به سمت درخت حرکت می کند و از برگ آن تغذیه می کند از این جام 10 سانتی متری که روی یک پایه است برای نوشیدن استفاده می کردند.
در سفالهای شهر سوخته که از متمدن ترین و پیشرفته ترین تمدن های باستانی در 5 هزار سال پیش است، نقش بز و ماهی بیش از هر نقش دیگری است چون مردم شهر از بز و ماهی بیش از هر موجود دیگری برای ادامه حیات استفاده می کردند نقش بز متحرک نشان می دهد که مردمان شهر سوخته بسیار باهوش، هنرمند و در زمان خود پیشرو بوده اند.

از دلایل دیگر که ثابت کننده ی هوش بسیار بالای مردم شهر سوخته است این است که آنها اولین مخترعان بازی هایی چون شطرنج و تخته نرد بوده اند و دیگری خط کشی با دقت کمتر از نیم میلی متر که نشان از آشنایی آنان با علم ریاضی و هندسه دارد.

هنر و صنعت و معماری در شهر سوخته:
شهر سوخته یکی از شهرهای صنعتی در 5 هزار سال پیش در جنوب شرقی ایران بوده که در کارگاههای مختلف آن اشیاء گوناگونی ساخته می شده و این کارگاهها و صادرات و واردات اشیاء قیمتی در این شهر باعث ایجاد طبقه کارگر متخصص شد. با بررسی آثار باقی مانده سنگی می توان به نتایج گوناگونی رسید که حاصل نظام نوین اجتماعی (شهرنشینی) بوده که عبارتند از: تجارت و مبادله کالا با سرزمینهایی در فاصله های مختلف، ایجاد تخصص و کار تمام وقت صنعتگران درشهرها که با جدا سازی کارگاههای صنعتی از محله های دیگر شهر صورت می گرفته و بالاخره تقسیم بندی اجتماعی افراد بر اساس نوع کاری که انجام می دهند. مهره های شهر سوخته به شکل های مختلف و مواد گوناگونی چون سنگ لاجورد، فیروزه، عقیق، کریستال صخره ای، سنگ آهک، مرمر، سنگ صابون، صدفهای دریایی، استخوان فلز، و در موارد نادری از لاء ساخته شده اند.

به جز سنگ لاجورد و فیروزه، تقریبا تمام مواد اولیه و خام بکار رفته در شهر سوخته از ارتفاعات سیستان تامین می شد و عقیق از بستر رودخانه ها گرفته می شد.

حاصل مقایسه اشیاء زینتی فراوانی که تا کنون از مصر، بحرین، سوریه، دانمارک، شوش، جیرفت و شهر سوخته بدست آمده این بود که بسیاری از این اشیاء با ارزش که در گورستانهای سلطنتی میان رودان (بین النهرین) یافت شده از شهر سوخته و جیرفت و آسیای مرکزی به این منطقه آمده و توسط بزرگان مورد استفاده قرار می گرفته اما نکته جالب توجه آن است که ظروف قیمتی بدست آمده از شهر سوخته و جیرفت در گورستانهای عمومی کشف شده اما در میان رودان و دیگر شهرها این ظروف در گورستانها ی سلطنتی و معابدیافت شده» وی یاد آور شد: «این موضوع نشان می دهد که تولید این قبیل اشیاء در جیرفت و شهر سوخته رایج بوده و در گورهای مردم این شهر ها نیز یافت می شود اما زمانی که این اشیاء به میان رودان می رود بسیار با ارزش دانسته می شود و در معابد و این قبیل مراکز نگهداری می شوند» و تمام اینها نشان از غنا و رفاه مردمان این شهرها دارد.

پارچه های بدست آمده از شهر سوخته نرم و تازه بنظر می رسند و برخی از آنها را می توان مانند: دستمالی پیچیده و باز کرد بدون آنکه به شکل آنها خللی وارد شود. پارچه ها، رنگی و دارای دو منشأ گیاهی و جانوری هستند و پیدا شدن تعداد قابل توجهی وسایل و ابزار گوناگون بافندگی و ریسندگی چوبی و گلی و سفالی و فلزی نشان دهنده تولید پارچه ها در شهر سوخته است .
در مجسمه های یافت شده در شهر سوخته پیکر حیوانات و انسان، هم زن و هم مرد دیده می شود.

پس از سفال، مرمر رایج ترین ماده ای است که در شهر سوخته برای تولید ظرفهای مختلف و اشیایی چون مهر ، مدال، مهره های سنگی ، دوک نخ ریسی، وزنه های بافندگی و پیکرکها استفاده شده، بر اساس شواهد موجود تولید ظروف سنگی در شهر سوخته فعالیتی تخصصی بوده و بر مبنای اطلاعاتی که از گورستان در دست است می دانیم که بسیاری از پیشه ها و مشاغل در شهر سوخته تخصصی بوده (قبور جداگانه) عمده سنگهای به کار رفته در تولید اشیاء مرمری شهر سوخته، از افغانستان به این منطقه آورده شده است.

اشکال چوبی نیز به شکل های مختلف در شهر سوخته دیده شده اند: اشیاء زینتی، قالب کفش، جعبه ها، اشیا و ابزار کار. از نمونه های بسیار شایان توجه و جالب، آثار معرق بر روی دو عدد شانه ی سر است که تا پیش از این قدمت معرق به دوره صفویه و قاجار بر می گشت ولی با کشف این دو شانه ظریف قدمت معرق به هزاره سوم قبل از میلاد عقب رانده شد.

کلیساى سنت استپانوس -جلفا – آذربایجان شرقی
کلیساى سنت استپانوس در ۱۶ کیلومترى غرب جلفا و به فاصله ۳ کیلومترى کرانه جنوبى ارس و در روستاى متروکه اى به نام دره شام قرار دارد. نام کلیسا برگرفته شده از نام استپانوس شهید اول راه مسیحیت مى باشد و به علت استقرار آن در روستاى دره شام به این نام نیز خوانده مى شود.درباره تاریخ بناى کلیسا، اظهارات گوناگونى ابراز شده است. عده اى آن را از بناهاى اوائل مسیحیت، مى دانند برخى چون تاورنیه بناى آن را به دوره صفویه نسبت مى دهند. در حالى که شیوه معمارى بنا،مصالح ساختمانى و تزئینات مفصل و زیباى آن مؤید این مطلب است که کلیسا همانند و هم زمان با کلیساهائى چون طاطائوس در بین قرن چهارم تا ششم هجرى (دهم تا دوازدهم میلادى) ساخته شده است و سبک معمارى آن تلفیقى از شیوه هاى مختلف معمارى اورارتو، اشکانى و رومى است که به شیوه ارمنى نیز معروف مى باشد.این کلیسا در محوطه اى محصور از درختان و دره سرسبزى واقع شده و حصارى سنگى که بنا را احاطه نموده باروئى است بلند با هفت برج نگهبانى و پنج پشت بند استوانه اى سنگى شبیه دژهاى مستحکم دوره ساسانى و قرون اولیه اسلام است.

دروازه این بارو در وسط دیوار غربى تعبیه شده و داراى درى چوبى و آهن کوبى شده مى باشد. در پایه هاى طرفین و طاق جناغى آن، سنگ تراش با حجارى هاى ظریف به کار رفته و نقش برجسته اى از حضرت مریم (ع) و کودکى حضرت عیسى (ع) که در پیشانى طاقنماى آن به چشم مى خورد. در کلیسا به راهرو باریک و تاریکى باز مى شود. که از جنوب به دیرها و از شمال به کلیسا و از شرق به اصطبل و انبار علوفه راه دارد.

بناى کلیسا از سه قسمت تشکیل شده:
برج ناقوس: بر روى ایوان دو طبقه اى متصل به دیوار جنوبى کلیسا قرار گرفته و داراى گنبدى هرمى شکل هشت ضلعى است که بر روى هشت ستون استوانه اى از سنگ سرخ با سرستونهاى زیبا استوار گردیده است.

پیشانى طاقهاى بین این ستونها که پا طاق گنبد برج محسوب مى شوند با نقوش برجسته فرشته، صلیب، ترنج، ستاره گل هشت پرزینت یافته است. این برج در زمان عباس میرزا نایب السلطنه مرمت شده است.

نمازخانه: نمازخانه در زمینى به ابعاد ۱۶در۲۱ متر بنا گردیده است. در ورودى منبت کارى با تزئینات بسیار زیباى آن در وسط ضلع غربى تعبیه شده و از آثار نفیس اوایل دوره قاجاریه و احتمالاَ زمان عباس میرزا السلطنه به شماره مى آید.

حجارى پایه ها و طاقناها و نیم ستون ها و زنجیره هاى جوانب و مقرنس کارى ها و تزئینات طاق سردر به قدرى بدیع است که بى شک از شاهکارهاى هنر حجارى محسوب مى شود.

کتیبه اى از سنگ ماسه اى سرخ رنگ به خط نستعلیق بر بالاى در ورودى و زیر طاق مدخل کلیسا به چشم مى خورد که مورخ به سال ۱۲۴۵ هجرى قمرى مبنى بر خرید قریه دره شام جلفا توسط عباس میرزا ناب السلطنه فرزند فتحعلیشاه از مجبعلى بیگ نخجوانى به مبلغ سیصد تومان و وقف آن به کلیساى سنت استپانوس است.

نقش برجسته هایى از حواریون و قدیسین و فرشتگان بر پیشانی طاقنماهاى اضلاع شانزده گانه گریو گنبد که در حقیقت پاطاق گنبد و زیباى نماز خانه کلیسا محسوب مى شود مشاهده مى گردد، پوشش این گنبد به صورت هرمى با سبک خیارى سى و دو پهلوئى است که بر روى یک پلان ستاره شکل شانزده پر قرار گرفته است. داخل طاقنماهاى گریوگنبد یک در میان پنجره اى تعبیه شده که طاق هلالى تودر توئى دارد و بالاتر از پنجره، تصویر برجسته یکى از حواریون در داخل قابى چهار گوش نماى بیرونى آن را زینت مى دهد. تصور نمى رود بتوان حق توصیف طرح هاى زیبا و جالب توجه این گنبد، نقش برجسته ها، سنگ نبشته ها، مجسمه ها، ظرائف هنرى و معمارى گنبد را در این مختصر ادا نمود.

فضاى داخل کلیسا به صورت صلیب مى باشد که از سه قسمت ایوان نمازخانه و محراب تشکیل شده است. ایوان بر روى دو ستون و دو نیم ستون قرار گرفته در پشت آن و زیر گنبد اصلى نمازخانه کلیسا واقع شده است. گوشه هاى مقرنس پاطاق گنبد داراى تصاویرى رنگى است که شیوه نقاش هاى مذهبى قرن ۱۶ و ۱۷ میلادى را به یاد مى آورد.

محراب در جانب شرقى نمازخانه قرار گرفته که ۹۶ سانتیمتر از کف نمازگاه بلندتر است. ازاره محراب از سنگ مرمر است و بالاى این ازاره ها را هفت طاقنماى جناعى دو طبقه زینت مى دهد. از جمله تزئینات شگرف درون معبد سه نمازگاه سنگى انفرادى با حجارى هاى زیباست یکى از این نمازگاهها را در وسط محراب قرار داده اند و دو تاى دیگر در طرفین شمالى و جنوبى و نمازخانه بزرگ و در محاذات همدیگر قرار گرفته اند. این نمازگاهها از آثار دوره قاجار به حساب مى آیند.

اجاق دانیال: تالارى است متصل به دیوار شمالى کلیسا که ۶ متر عرض و قزیب ۲۰ متر طول دارد و به سه قسمت مساوى تقسیم مى شود:

۱- اجاق دانیال که به وسیله دیوار از تالار جدا شده و به نام دانیال از قدیسین قرن پنجم میلادى معروف است.
۲- تالار اجتماعات در وسط قرار گرفته.
۳- محل غسل تعمید در انتهاى شرقى تالار واقع است که در آن سکوى بلندى به چشم مى خورد که میز سنگى غسل تعمید در وسط آن نهاده شده است.

دیرى در کنار کلیسا وجود دارد که در چهار طرف آن اتاقهایى وجود داشته که طبقه فوقانى آن جهت استراحت مسافرین و زائرین و طبقه زیرین محل اصطبل چهار پایان آنان بوده است. این دیر فعلا در دست تعمیر است. درباره تاریخ بناى این کلیسا که یکى از شاهکارهاى معمارى است. مطالب مختلفى نوشته شده است. برخى بدون توجه به وقایع تاریخى و تاریخ تطور شیوه هاى معمارى بناى آن را تا نخستین سده هاى مسیحیت پیش برده اند در حالیکه شیوه بنا و مصالح ساختمانى و تزئینات هنرى نشان مى دهند که بناى این کلیسا همزمان با کلیساهاى آختارمار و طاطائوس احداث شده است.

صدها سنگ نبشته به زبان ارمنى در داخل و خارج بنا نصب شده است که اگر این سنگ نبشته ها به زبان فارسى ترجمه گردد بانى و معمار و تاریخ بناى کلیسا حتى قسمتهایى از تاریخ اقوامى که در این سرزمین مى زیسته اند. روشن خواهد شد. اخیراَ کارهاى مرمتى بسیارى جهت استحکام بخشى این بنا و آماده سازى آن براى بازدید جهانگردان توسط میراث فرهنگى آذربایجانشرقى صورت گرفته است و جاده سابق آن نیز به نحو مطلوبى تعریض و آسفالت گردیده است.

قره کلیسا -چالدران -آذربایجان غربی
قره کلیسا در استان آذربایجان غربی از بناهای مذهبی متعلق به ارامنه بوده که در 20 کیلومتری شمال شرقی چالدران و هفت کیلومتری جاده چالدران _ قره ضیاء الدین در کنار روستایی به همین نام واقع شده است
قره کلیسا که در بین ارامنه به تاده مقدس معروف است،در قرون چهارم تا ششم میلادی بر روی آرامگاه طاطاوس مقدس، از حواریون حضرت مسیح که در سال 48 میلادی به خاطر تبلیغ مسیحیت به شهادت رسیده، بنا شده است. این کلیسا، در روستای قره کلیسا از توابع سیه چشمه شهرستان ماکو، ساخته شده و مزار تادی مقدس است.

تاریخچه قره کلیسا
به استناد منابع تاریخی ارامنه، در دوره ساسانیان بخشی از ارامنه عمدتاً پیرو دین زرتشت بوده‌ و بخشی نیز آیین مهر پرستی داشته‌اند. برای نخستین بار در سال43 میلادی دو نفر از مبشرین حضرت مسیح به‌نام‌های طاطاوس و بارتلمیوس از شمال بین‌النهرین گذشته و برای تبلیغ در شهر (آرداز) که مرکز پادشاهی ارامنه بود اقامت میکنند و بدون توجه به دستور سنادوک (پادشاه زرتشتی ارمنستان) به تبلیغ آیین مسیح دست میزنند و در نتیجه 3500نفر از جمله دختر پادشاه به نام (ساندوخت) به دین مسیح می‌گروند. پادشاه ارمنستان برای ممانعت از تبلیغ دین مسیح، در سال 66 میلادی فرمان قتل عام آنان را صادر میکنند و همه ارامنه مسیحی، از جمله دختر پادشاه به قتل می‌رسند و اجساد آنان را در محل فعلی قره کلیسا و حوالی آن مدفون می‌سازند. ارامنه مدعی هستند که کلیسای طاطاوس اولین کلیسایی است که به دستور مبشرین و حواریون مسیح در دنیا ساخته شده است وچون از نظر مذهبی شهادت را بزرگترین سعادت برای بشر میدانند، هر سال در روزهای آخر تیرماه و هفته اول مرداد ماه که مصادف با قتل تادی مقدس و پیروان مسیحی او است در قره کلیسا مراسم خاصی بر پا می‌دارند.

غار شیر بند
غار شیر بند یکی از زیباترین نمونه های غار در ایران است که در 12 کیلومتری شمال شرقی شهرستان دامغان واقع شده است. برای دسترسی مناسب به این غار 10 کیلومتر جاده قدیم آب بخشان به گردنه بشم را طی نموده تا به مزرعه خوش آب و هوای شیر بند برسید سپس 1/5 کیلومتر جاده ای که در قسمت شرقی مزرعه است به طرف روستای جزن ادامه داده و در ادامه جاده فرعی جدید الاحداث سمت چپ خود را 500 متر به طرف شمال می پیمایید. دهانه غار در کمرکش کوهی صخره ای که از بستر رودخانه 50 متر ارتفاع دارد واقع گردیده است. ساختمان این غار چون در یک رشته فلات آهکی قرار گرفته است دارای سازندگیهای فوق العاده شدید می باشد. مسیر اصلی غار به سوی شمال 350 متر امتداد دارد اما شعبه های فرعی متعددی به صورت تنگه های کوچک و مسدود و غیر مسدود از جناح های چپ و راست قرار دارند. در این غار قندیل و ستون های زیبای آهکی به رنگ و اندازه های مختلف از سقف غار آویزان است زمین شناسان قدمت سنگه و ستونهای این کوه و غار را به 136 تا 190 میلیون سال قبل نسبت می دهند. در دیواره های غار در اثر رسوب کربنات کلسیم محلول در آب اشکال بسیار سپید و زیبایی همانند گچبری های کاخ ها و منازل بصورت گل کلمی و اجتماع بلورهای سوزنی شکل مناظر جالب توجه و زیبایی را بوجود آورده است که از شاهکارهای آفرینش است

غار دربند این غار در 18 کیلومتری شمال سمنان واقع است و یکی از زیباترین غارهای ایران به شمار می رود که می توان ستون های بلند استالا گمیت ر ا در آن دید. طول این غار 91 متر و عریض ترین قسمت آن 36 متر و بلندترین نقطه سقف آن به 20 متر می رسد.

آبشارهای اطراف رامسر
رامسر به علت داشتن کوههای پربرف، ریزش باران های فراوان در آن و قرار داشتن در منطقه پر آب ایران، از چندین آبشار زیبا و دیدنی با چشم انداز های طبیعی برخوردار است:

1- ازارک – منطقه سنگ پشته
2- هیسیان- منطقه جنت رودبار
3- چاردر- منطقه جنت رودبار
4- خشکا- منطقه هریس
5- لج و میج – منطقه اشکور رامسر
6- ریزش براز- منطقه جنت رودبار
7- راشمه دره – جواهر ده
8- احسینه – منطقه جنت رودبار (بلندترین آبشار منطقه)